Kartka z Powiatowego Kalendarza Zdrowia –
PRZESZCZEPY RATUJĄ ŻYCIE!
AKCJA POWIATU LUBIŃSKIEGO.
Edukacja w zakresie transplantologii
Transplantacja, czyli przeszczepianie narządów lub tkanek, jest metodą ratowania życia osób ze skrajną niewydolnością narządów. Osoby te, aby mogły żyć, potrzebują zdrowego narządu. Transplantacja polega na wszczepieniu choremu (biorcy) narządu lub tkanek pochodzących od innego człowieka (dawcy żywego lub ze zwłok ludzkich). Chorzy po udanym przeszczepieniu często wracają do normalnego życia. Skuteczność leczenia tą metodą w Polsce nie odbiega od innych ośrodków światowych. Liczba wykonywanych przeszczepów w 2019 roku zmniejszyła się. Potrzeby w zakresie przeszczepów są znacznie większe niż ilość przekazanych narządów.
Na przykład w 2019 roku liczba przeszczepionych narządów od zmarłych dawców wyniosła 1473, w tym 907 nerek, 330 przeszczepień wątroby, 145 serca, 57 płuca, 34 nerki łącznie z trzustką. Natomiast od żywych dawców przeszczepiono 52 nerek oraz 21 fragmentów wątroby. Jednocześnie na Krajowej Liście Oczekujących na Przeszczepienie było 1947 osób (grudzień 2019).
Od kogo można pobrać narządy do przeszczepienia? Niektóre narządy (nerka, segment wątroby) lub tkanki (szpik kostny) można pobierać od osób żywych pod warunkiem, że dawca wyrazi na to zgodę, a jego życie nie będzie narażone na niebezpieczeństwo. Obecnie większość narządów i tkanek do przeszczepienia pobiera się ze zwłok osób, które za życia nie wyraziły sprzeciwu na pobranie. Zgodnie z ustawą z dnia 1 lipca 2005 roku o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, sprzeciw może być wyrażony w następujących formach: wpis w centralnym rejestrze sprzeciwów; oświadczenie pisemne zaopatrzone we własnoręczny podpis; oświadczenie ustne złożone w obecności co najmniej dwóch świadków, pisemnie przez nich potwierdzone. Organizacją i koordynacją pobierania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów oraz prowadzeniem Centralnego Rejestru Sprzeciwów zajmuje się POLTRANSPLANT, czyli Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do Spraw Transplantacji o zasięgu ogólnopolskim z siedzibą w Warszawie.
Oświadczenie o wyrażeniu zgody na pobranie narządów do pobrania – http://www.poltransplant.org.pl/ow.html
Karta zgłoszenia sprzeciwu na oddanie po śmierci tkanek i narządów do Centralnego Rejestru Sprzeciwów do pobrania – http://www.poltransplant.pl:60080/15abcb2964fef56836bd954da09ebd9c9d5efe7d/7005fa15-5a6f-34f1-df06-4fa615c684ba/tap2_qzp329_dec/Sprzeciw_CRS.rtf
Barierą ograniczającą możliwości wykonywania transplantacji u chorych oczekujących na przeszczep jest przede wszystkim brak narządów do przeszczepienia. Wynika to m.in. z niskiego poziom wiedzy w społeczeństwie na temat transplantacji czy często spotykanej postawy rodziny zmarłego, która wyraża sprzeciw na pobranie narządu ze zwłok. Stąd niezmiernie ważna jest stała edukacja w zakresie transplantologii oraz organizowanie różnych kampanii społecznych, informujących o potrzebach i wynikach przeszczepiania narządów, które pomogą przekonać społeczeństwo o skuteczności tej metody leczenia.
Przykładami kampanii społecznych podejmowanych w celu poszerzenia wiedzy społeczeństwa na temat transplantacji są: akcja społeczna „Nie zabieraj swoich narządów do nieba – one potrzebne są tu, na ziemi” ; akcja „Bieg po Nowe Życie” czy akcja„Dawca.pl – Bądź świadomym dawcą narządów”.
